خشم و افسردگي به دو صورت خود را نشان مي‌دهد. در نوع اول بي قراري و خشم به صورت آشكار خود را نشان مي‌دهد، به طوري كه بيمار افسرده با هر تلنگري پرخاشگري كرده و با الفاظ و رفتار زشت به ديگران ناراحتي‌اش را ابراز مي‌كند، در نوع دوم افسردگي ناشي از خشم، فرد ترجيح مي‌دهد كه خشم خود را سركوب كرده و آن را دروني كند. هر دو حالت منجر به شكل گيري سيكل معيوبي مي‌شود كه ديگران را در ارتباط با بيمار مستاصل مي‌كند. براي درمان اين وضعيت رويكردهاي مختلف روش‌هاي موثري ارائه كرده‌اند كه هر كدام را در ادامه شرح داده‌ايم.

براي دريافت مشاوره در زمينه خشم و افسردگي مي‌توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره 02191002360 و يا از طريق تلفن هاي ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگيريد.

 منبع: خشم و افسردگي چه ارتباطي با هم دارند

خشم و افسردگي | آشنايي با رويكردهاي مختلف در سبب شناسي افسردگي

در تبيين اختلال خشم و افسردگي و توضيح علل آن متخصصان از رويكردهاي مختلفي بهره مي گيرند. هركدام از اين رويكردها از زاويه ديد خاصي به مسئله افسردگي مي پردازند. براي مثال در رويكرد شناختي رفتاري روانشناسان همواره بر اين موضوع تاكيد مي كنند كه افكار ما زيربناي تمامي احساسات و رفتارهايمان  هستند. در نتيجه براي بهبود خلق افسرده پيش از هرچيز بايد افكار افسرده ساز را پيدا كرد. از جمله افكاري كه تاثير بسزايي در پيدايش و تداوم افسردگي دارند مي‌توان به فاجعه سازي از رويدادهاي منفي، نسبت دادن شكست‌ها به درون و موفقيت‌ها به بيرون و اعتقاد به عدم توانايي كافي براي انجام دادن تكاليف اشاره كرد.

در اين ميان روانكاوان تبيين متفاوتي از اختلال افسردگي دارند. آن‌ها بيش از هرچيز تلاش مي‌كنند اين مشكل را به واسطه مكانيسم‌هاي دفاعي شرح دهند. از ديد آن‌ها سركوب يا همان فروخوردن خشم، دروني سازي و برگرداندن آن به خود از جمله فرايندهاي اصلي بروز اختلال افسردگي در ميان مبتلايان است. 

تاثير سركوب خشم در بروز اختلال‌افسردگي

در نظريه روان كاوي به مقوله خشم و افسردگي بيش از هر رويكرد ديگري پرداخته شده است. بر اساس اين نظريه روانكاوان معتقدند كه مبتلايان به افسردگي بيش از سايرين دست خوش هيجان خشم مي‌شوند. با اين حال از آن جايي كه روش‌هاي ابراز سالم اين هيجان را نمي‌دانند آن را سركوب كرده و يا به عبارت ديگر آن را فرو مي‌خورند.

از آنجايي كه خشم هيجان بسيار نيرومندي است و انرژي آن با سركوب كردن از بين نمي‌رود، اين انرژي به درون فرد باز مي‌گردد. به اين ترتيب كسي كه نمي‌تواند به طور سالم از ديگران انتقاد كند دچار خودسرزنش گري مفرط مي‌شود و دائما عملكرد خود را زير سوال مي‌برد. همين امر پيامدهايي نظير كاهش اعتماد به نفس، عدم اطمينان به توانمندي‌ها، احساس گناه و ساير علائم افسردگي را در پي خواهد داشت.

علل ناتواني در ابراز خشم

علل مختلفي وجود دارد كه باعث مي‌شود افراد نتوانند به شيوه اي سالم خشم خود را ابراز كنند. براي مثال بزرگ شدن در خانواده‌اي كه هرگونه ابراز هيجاني را به شدت سركوب مي‌كرده، تجربه تنبيه شديد به خاطر بروز ناراحتي يا عصبانيت، ترس از ناتواني در كنترل اوضاع پس از ابراز خشم، عدم آشنايي با رفتار جرات مندانه و ناتواني در تشخيص پرخاشگري از ابراز خشم به روش صحيح از جمله رايج‌ترين دلايلي است كه به خشم و افسردگي بروز مشكلات روانشناختي نظير اضطراب مي‌انجامد.

خشم و افسردگي | چگونگي پيشگيري از بروز افسردگي

افسردگي‌ اساسي يكي از انواع اختلال‌هاي روانپزشكي است كه منشا زيستي، ژنتيكي، محيطي و روانشناختي مختلفي دارد. در حقيقت بروز و شدت افسردگي به نحوه تعامل اين فاكتورها با يكديگر بستگي دارد. در همين راستا با كنترل برخي عوامل محيطي و رواني مي‌توان از ابتلا يا شدت يافتن اختلال افسردگي پيشگيري كرد. براساس توصيه روانشناسان مبتني بر رويكرد روانكاوي، مي‌توان گفت اگر بتوانيد هيجان خشم و افسردگي را در وجود خود بپذيريد و از مجراي سالمي آن را ابراز نماييد سركوب و برگرداندن آن به درون اتفاق نمي‌افتد و در نتيجه تا حد زيادي از بروز اختلال افسردگي پيشگيري خواهد شد. 

در نتيجه اولين قدم براي پيشگيري از افسردگي اين است كه بپذيريد خشم يكي از هيجانات اصلي در انسان است و همه آدم ها به طور طبيعي آن را تجربه مي‌كنند. به خودتان يادآور شويد كه احساس خشم در درون‌تان به نوبه خود امري منفي نيست، بلكه تبديل شدن آن به پرخاشگري و بدرفتاري است كه به كنترل و مديريت نياز دارد. در نتيجه بايد اصول جرات مندي را ياد بگيريد و تمرين كنيد كه وقتي عصباني مي‌شويد، چه واكنش‌هاي سالمي را از خود نشان دهيد. اگر در اين زمينه با مشكل زيادي رو به رو هستيد، مراجعه به روانشناس ضروري است.

انواع مختلف خشم و افسردگي

در برخي موارد يكي از چهره هاي افسردگي خشم است و در واقع افراد اندوه و ناراحتي خود را به شكل خشم ابراز مي‌كنند. بسياري خشم و افسردگي خود را سركوب و پنهان كرده و در مواردي ديگر آن را بروز مي‌دهند. در اين قسمت به بررسي اين دو مورد مي‌پردازيم.

📌خشم و افسردگي دروني

طبيعي است كه برخي از افراد هيجانات خود را به دلايل مختلفي بروز نداده و يا پنهان مي‌كنند. حتي گاهي اصلا روش درست ابراز آن را نمي‌دانند. به همين دليل مشكلات زيادي را در اين شرايط تجربه مي‌كنند. در واقع چنين افرادي نمي‌توانند واكنش هاي درستي داشته باشند و همواره خود را اذيت مي‌كنند. براي آنها صحبت كردن و بيان كردن احساسات شان بسيار دشوار است. 

📌خشم و افسردگي ابراز شده

اما در مقابل گروهي ديگر، خشم و افسردگي خود را به شكل بسيار شديد و افراطي بروز مي‌دهند. در واقع آنها بسيار تحريك پذير بوده و حتي با كوچك ترين مسائلي هم برون ريزي دارند. اين افراد كنترل زيادي بر احساسات خود نداشته و يا نمي‌توانند به روش درستي آنها را ابراز كنند. هوش هيجاني در چنين افرادي بسيار پايين بوده و احتمال اينكه به ديگران آسيب بزنند نيز زياد است.

برخي از نشانه هاي خشم و افسردگي همزمان شده

وقتي خشم و افسردگي با يكديگر همزمان مي‌شوند؛ فرد نشانه هاي مختلفي را از خود بروز مي‌دهد. در واقع اطرافيان با وجود اين علائم مي‌توانند متوجه وجود خشم و افسردگي در وجود چنين فردي شوند. برخي از اين نشانه ها شاما موارد زير مي‌شوند.

ناپايداري خلق و خو در مدت زمان كوتاه

خودسرزنشي و انتقاد كردن از خود به صورت مداوم

حساسيت و تحريك پذيري

رفتارهاي افراطي و پرخاشگرانه

فاجعه سازي و واكنش هاي انفجاري

آزار دادن ديگران به صورت كلامي

درمان خشم و افسردگي

روش هاي مختلفي براي درمان خشم و افسردگي همزمان شده وجود دارد. با اينكه بهتر است به هريك از آنها به صورت جداگانه پرداخته شود و درمان شوند؛ اما برخي از روش هاي مشتركي نيز وجود دارند كه بر هر دوي اين دو مورد موثر هستند. در اين مورد افراد حتما بايد از يك متخصص كمك بگيرند.

✅روان درماني

در شرايطي كه افراد در حال تجربه كردن خشم و افسردگي هستند؛ بايد از يك روانشناس كمك گرفته و از روش هاي روانشناختي استفاده كنند. براي تشخصي و سنجش ميزان افسردگي و خشم، روش هاي متفاوتي وجود دارد كه در بيشتر موارد درمانگر بعد از بررسي تاريخچه زندگي شخصي فرد، با استفاده از آزمون هاي روانشناختي، درمان را آغاز مي‌كند.

✅دارو درماني

در برخي شرايط خشم و افسردگي كه فرد تجربه مي‌كند بسيار شديد بوده و زندگي فرد را مختل كرده است. در چنين شرايطي افراد بايد در كنار روش هاي روانشناختي از دارو درماني نيز استفاده كنند. اما استفاده از داروها، نياز به تجويز متخصص داشته و نمي‌توان در اين مورد به صورت خودسرانه عمل كرد.

✅اصلاح سبك زندگي

در كنار روش هايي كه در بالا ذكر شد؛ افراد براي درمان خشم و افسردگي، بايد سبك زندگي شخصي خود را نيز تغيير داده و خودشان هم در اين زمينه تلاش كنند. تغذيه مناسب، ورزش، معاشرت كردن با ديگران و… همگي در كنترل اين موضوع، تاثير زيادي دارند.

پيامدهاي ناشي از خشم و افسردگي

فراموش نكنيد كه اگر خشم و افسردگي براي مدت زمان طولاني ادامه يابند؛ افراد را دچار مشكلات زيادي از لحاظ رواني و جسماني مي‌كنند. در چنين شرايطي زندگي شخصي و اجتماعي افراد مختل شده و آنها نمي‌توانند عملكرد درستي داشته باشند. آنها احتمالا به ديگران و حتي به خودشان آسيب هاي زيادي زده و همچنين شرايط نامساعدي را براي خود ايجاد مي‌كنند. در چنين شرايطي كمكي از ديگران نيز ساخته نيست. به همين دليل شناسايي اين موضوع و همچنين پيگيري به موقع آن بسيار موثر است.

سخن پاياني

خشم و افسردگي همپوشاني زيادي با يكديگر داشته و به طور كلي نشانه هاي مشابه زيادي دارند. در بيشتر موارد افراد قادر به تشخيص ناراحتي و يا عصبانيت در خود نيستند. اين موضوع از مسائل مختلفي نشات مي‌گيرد. اما به هر حال هر دوي آنها آسيب زا بوده و باعث بروز پيامدهاي زيادي براي افراد مي‌گردند. مخصوصا اگر براي مدت زمان طولاني ادامه يابند. بهتر است افراد در اين زمينه از يك روانشناس كمك گرفته و با او مشورت كنند.

براي دريافت مشاوره در زمينه خشم و افسردگي مي‌توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره 02191002360 و يا از طريق تلفن هاي ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگيريد.

سوالات متداول